Τις αλλαγές που έρχονται δεν τις περίμενε κανείς ασφαλώς πριν τις εκλογές του Ιανουαρίου 2015. 9 μήνες μετά ο ΕΝΦΙΑ παραμένει, μάλιστα θα εισπράττεται από το πρώτο ευρώ, η φορολογική επιβάρυνση εντείνεται, τα όρια συνταξιοδότησης των εργαζομένων στο δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα αυξάνονται δραματικά και πρώην ευνοϊκές ρυθμίσεις όπως αυτή των 100 δόσεων παραλλάσσεται.
Όλα αυτά εκπλήσσουν ακόμα και τους θερμότερους οπαδούς μιας αριστερής πολιτικής που όπως πίστευαν θα εφαρμοζόταν. Η εναλλακτική πολιτική αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει. Τα μέτρα παρουσιάζονται ως μονόδρομος. Η αντιπολίτευση που στήριξε και ψήφισε το 3ο Μνημόνιο στη Βουλή τον Ιούλιο (όταν συνολικά είχαν ψηφίσει υπέρ 222 βουλευτές) τώρα αρνείται τη στήριξη και επιθυμεί το κυβερνητικό στρατόπεδο να «βγάλει τα κάστανα από τη φωτιά» μόνο του. Σίγουρα η θέση τους υπαγορεύεται από το μικροπολιτικό όφελος που πιστεύουν πως θα αποκομίσουν το επόμενο διάστημα. Η φθορά που θα έχει η κυβέρνηση εκλαμβάνεται ως προνομιακό πεδίο για τα κόμματα αυτά ώστε να καλύψουν το κενό στην πολιτική εκπροσώπηση. Όμως αυτό προφανώς και γίνεται αντιληπτό από τους πολίτες οι οποίοι όχι τυχαία έδωσαν εντολή εφαρμογής του 3ου Μνημονίου στο ΣΥΡΙΖΑ.
Ο κοινωνικός αντίκτυπος είναι μεγάλος. Τα ποσοστά ανεργίας παραμένουν υψηλά παρά τις ελαφριές πτώσεις τους. 24,6 % για το δεύτερο τρίμηνο του 2015 σε σχέση με το 26,6% του αντίστοιχου περσινού τριμήνου. Το ανησυχητικό όμως είναι ότι το 73,1% του συνόλου των ανέργων θεωρούνται μακροχρόνιοι (άνω των 12 μηνών σε αναζήτηση εργασίας) ενώ το 23,5% εξ αυτών δεν έχει εργαστεί ποτέ στο παρελθόν. Πολύ απλά 1 στους 4 είναι άνεργος στην Ελλάδα του 2015 με την πλειοψηφία να είναι πάνω από ένα χρόνο εκτός παραγωγικού ιστού. Υπό αυτές τις συνθήκες οι αλλαγές του πολυνομοσχεδίου θα «βυθίσουν» το κοινωνικό εισόδημα. Οι παράμετροι αυτές θα πρέπει να ληφθούν υπόψη από την κυβέρνηση. Από την άλλη πολλοί εργαζόμενοι αμείβονται στα χρόνια της κρίσης με χαμηλές αποδοχές οι οποίες σταθεροποιούνται συνεχώς προς τα κάτω. Και όπως δείχνουν έρευνες οι κατώτατοι μισθοί δεν σχετίζονται ούτε με τη μείωση της ανεργίας ούτε με την τόνωση ανταγωνιστικότητας και στην Ελλάδα αλλά και σε άλλες χώρες διεθνώς. Μάλιστα ο κατώτατος μισθός στην Ελλάδα εκτιμάται ότι κυμαίνεται στο 29,4% του μέσου μισθού, σε ένα από τα χαμηλότερα επίπεδα στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Βρισκόμαστε λοιπόν σε ένα σημείο όπου η κοινωνία δεν έχει άλλες αντοχές. Το κράτος ιστορικά δημιουργήθηκε με τη βούληση των πολιτών ώστε να τους προστατεύει και να θεραπεύει τα προβλήματά τους. Οφείλει να μην αυτονομείται και να λειτουργεί ως ηγεμόνας στη σύγχρονη εποχή. Τα παγκόσμια προβλήματα πρέπει να βρουν διεθνείς, ευρωπαϊκές αλλά και τοπικές λύσεις. Προφανώς και δε θα τα λύσουμε όλα μόνοι μας αλλά και η βοήθεια είναι αναγκαίο να βρίσκεται στη σωστή κατεύθυνση.
