Ο ρατσισμός αποτελεί ένα πολυδιάστατο και δύσκολα προσεγγίσημο φαινόμενο διάκρισης εις βάρος ατόμων, κοινωνικών ομάδων και κατηγοριών. Η αίσθηση ανωτερότητας και υπεροχής αποτελούν τα δύο βασικότερα χαρακτηριστικά του. Ενώ ποικίλουν οι μορφές του.
Οι διακρίσεις ουκ ολίγες τοποθετούμενες σε πολιτικές, πολιτισμικές, ιδεολογικές, οικονομικές, φυλετικές, εθνικές, κοινωνικές ακόμη και πνευματικές διαφορές.
Είναι γεγονός ότι οι λόγοι που οδηγούν στον ρατσισμό μεταβάλλονται αναλόγως με τις συγκυρίες και την εποχή. Δεν μπορεί να αμφισβητηθεί όμως ότι τέτοιου είδους αντιλήψεις προέρχονται κυρίως από την οικογένεια, από το σχολικό περιβάλλον ή από τα ΜΜΕ τα οποία προβάλλουν συγκεκριμένες ομάδες ως αδύναμες ενώ επικροτούν εμμέσως φορείς που επιβάλλουν τη βία και παραγκωνίζουν πνευματικούς ανθρώπους προωθώντας έτσι ένα πέπλο σκοταδισμού και άγνοιας. Μία σημαντική αίτια που οδηγεί στο ‘’αγκάθι” που ονομάζεται ρατσισμός αποτελεί η έλλειψη ολοκληρωμένης ανθρωπιστικής παιδείας με αποτέλεσμα την αποξένωση των ανθρώπων προσβάλλοντας τις μεταξύ τους σχέσεις και ενισχύοντας την επιθετικότητα, την ανικανοποίηση της συνεχούς υπεροχής επιζητώντας το παραπάνω, την ξενοφοβία την οποία ενισχύει ο οικονομικός ανταγωνισμός και το μεταναστευτικό ρεύμα αναζητώντας θέσεις εργασίας σε κοινωνίες μόνιμων κατοίκων, την δυσκολία ύπαρξης πολυπολιτισμικών κοινωνιών με διαφορετικές αντιλήψεις στα ήθη στα έθιμα ή στη θρησκεία και αυτομάτως στην δυσκολία αποδοχής αλλά και στη φοβία του καινούργιου και του αλλιώτικου.
Αξίζει να σημειωθεί ότι μέγιστη ευθύνη για την καλλιέργεια και τη μετάδοση του τρομαχτικού αυτού φαινομένου κατέχουν οι ηγέτες οι οποιοί, προκειμένου να προβάλλουν το γόητρο και να υλοποιήσουν τα σχέδια τους, ενισχύουν ρατσιστικές αντιλήψεις για τον αποπροσανατολισμό της κοινωνίας όσον αφορά ζητήματα υψίστης σημασίας κυρίως οικονομικά ή κοινωνικά.
Με αυτόν τον τρόπο λοιπόν, οδηγούμαστε σε μία λυπηρή πνευματική παράλυση και στασιμότητα, στην απουσία διαλόγου, στην δημιουργία ατόμων με απόλυτο και δογματικό τρόπο σκεψης, που απότερος στόχος τους είναι η ενίσχυση του ατομικού συμφέροντοςακόμα καιμε την εκμετάλλευση του συνανθρώπου, την παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την επιβολή στον αντίπαλο, ενώ ενισχύεται η εγκληματικότητα. Επίσης καλλιεργείται η επικίνδυνη εντύπωση ότι ο ισχυρότερος είναι και προνομιούχος με οτιδήποτε και αν αυτό συνεπάγεται.
Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι υπερισχύουν η απογοήτευση, η ανασφάλεια και η απαισιοδοξία των ατόμων που αντιμετωπίζονται ρατσιστικά οδηγώντας τους σε ένα ατελείωτο αδιέξοδο άγχους, φόβου και εξόντωσης του ίδιου τους του εαυτού πάντα υπό την επίβλεψη του δήθεν μεγάλου,του δήθεν ανίκητου…