Η χθεσινή ημέρα ήταν σημαντική για την εγχώρια πολιτική σκηνή, καθώς (επιτέλους) έλαβε χώρα ο πρώτος γύρος των εσωκομματικών εκλογών του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Όμως μία άλλη εκλογική αναμέτρηση που έλαβε χώρα χθες είναι σίγουρα πολύ πιο σημαντική. Προφανώς αναφέρομαι στις γενικές βουλευτικές εκλογές στην Ισπανία, εκλογές που επηρεάζουν όχι μόνο την ίδια την Ισπανία, αλλά και κάθε κράτος-μέλος της Ευρωπαίκής Ένωσης.
Οι δημοσκοπήσεις των τελευταίων εβδομάδων έδειχναν μία ρευστότητα σε βαθμό που δεν έκανε ξεκάθαρη ούτε τη σειρά των τεσσάρων πρώτων κομμάτων. Τελικά τα αποτελέσματα επιβεβαίωσαν την ρευστότητα που αποτύπωναν οι δημοσκοπήσεις (οι οποίες όμως έπεσαν έξω στις εκτιμήσεις τους). Τα εκλογικά αποτελέσματα έφεραν το Λαϊκό Κόμμα (Partido Popular) του πρωθυπουργού Mariano Rajoy στην πρώτη θέση με 28,72% και το Ισπανικό Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα (PSOE) στη δεύτερη θέση με 22,01%. Στην τρίτη θέση βρέθηκε τελικά το Μπορούμε (Podemos) με 20,66% και στην τέταρτη θέση οι Πολίτες (Ciudadanos) με 13,93%. Η Ενωμένη Αριστερά – Λαϊκή Ενότητα (Ahora en Común-Unidad Popular) έμεινε μόνο στο 3,67%, ενώ ακολουθούν η Ρεπουμπλικανική Αριστερά της Καταλονίας (Esquerra Republicana de Catalunya) με 2,39%, το Δημοκρατία και Ελευθερία (Democràcia i Llibertat) με 2,25%, το Βασκικό Εθνικιστικό Κόμμα (Euzko Alderdi Jeltzalea) με 1,20%, η αριστερά της Χώρας των Βάσκων (Euskal Herria Bildu) με 0,87% και ο Συνασπισμός των Καναρίων (Coalición Canaria) με 0,33%.
Αυτά τα αποτελέσματα δείχνουν πιθανώς την αρχή του τέλους του δικομματισμού στην Ισπανία, αλλά ακόμα όχι το τέλος όπως πολλοί έχουν εκφράσει, καθώς από μόνο μία εκλογική αναμέτρηση δεν γίνεται να βγάλουμε τέτοιο συμπέρασμα, ειδικά όταν τα δυο πρώην ισχυρά κόμματα είναι ακόμα τα δύο πρώτα. Επίσης σημαντικό στοιχείο είναι η εκλογική απόδοση των αποσχιστικών κομμάτων, καθώς πιθανώς να παίξουν ρόλο στο σχηματισμό κυβέρνησης.
Όπως είναι εμφανές και από τις έδρες δεν είναι ξεκάθαρο ποια θα είναι η επόμενη κυβέρνηση στην Ισπανία.
Οι βασικοί πιθανοί συνδυασμοί φαίνεται να είναι τρεις.
- Ένας μεγάλος συνασπισμός των δύο πρώτων κομμάτων (PP και PSOE), το οποίο όμως βάσει κυρίως των προεκλογικών δηλώσεων φαίνεται μάλλον το λιγότερο πιθανό.
- Ένας συνασπισμός του PSOE, του Podemos και του Ciudadanos που είναι πιο πιθανό αλλά είναι εξαιρετικά δύσκολο, καθώς τα δύο νέα κόμματα δεν φαίνονται πρόθυμα να συνεργαστούν με τα παλαιότερα κόμματα.
- Ένας συνασπισμός του PSOE, του Podemos και διαφόρων μικρών κομμάτων, το οποίο, αν και το πιθανότερο, είναι πολύ δύσκολο, καθώς θα χρειαστεί διαπραγμάτευση και με αποσχιστικά κόμματα.
Είναι, λοιπόν, ακόμα αμφίρροπη η κατάσταση στην Ισπανία και μένει να δούμε αν θα οδηγηθούμε πάλι σε εκλογές ή θα υπάρξει κυβέρνηση και αν υπάρξει ποια θα είναι αυτή. Το μόνο σίγουρο είναι πως πλέον μπορούμε να παρατηρήσουμε στα κράτη του Ευρωπαϊκού Νότου μία τάση αμφισβήτησης των κομμάτων που υποστηρίζουν την ευρωπαϊκή οικονομική πολιτική των τελευταίων ετών. Όποια κυβέρνηση και να βγει στο τέλος, δεν γίνεται να μην αναγνωρίζουμε πως η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει,αν θέλει να συνεχίσει ενωμένη, να αφουγκραστεί τα μηνύματα μίας αρκετά μεγάλης μερίδας του κόσμου.
