Σε μία χώρα που υπογράφει κάθε φορά το τελευταίο μνημόνιο και οι κυβερνήσεις ανήμπορες να εφαρμόσουν λαϊκά αποδεκτές μεταρρυθμίσεις διαδέχονται η μία την άλλη χάνοντας το ιδεολογικό τους πρόσημο, ακόμα μας βασανίζει το κρίσιμο ερώτημα. Ποιος τολμηρός θα καταφέρει να φέρει τον απαραίτητο εκσυγχρονισμό και τελικά εκείνη τη πολυπόθητη ανάπτυξη, που μέρα με τη μέρα αχνοφαίνεται όλο και λιγότερο;
O αποτυχημένος ερχομός της “αριστερής ελπίδας” τον προηγούμενο χρόνο έδωσε τη θέση του, πριν δύο μήνες, σε μία καινούργια ελπιδοφόρα άφιξη, αυτή τη φορά από τον απέναντι, δεξιό χώρο. Η νίκη του φιλελεύθερου Κυριάκου Μητσότακη έναντι του δεξιοσοσιαλαϊκού Βαγγέλη Μεϊμαράκη προκάλεσε την ικανοποίηση των φιλελεύθερων ψηφοφόρων, οι οποίοι σε ένα κλίμα ευφορίας, πανηγύριζαν την αρχή του εκσυγχρονισμού του κεντροδεξιού φάσματος. Αμέσως μετά την εκλογή του ο Κυριάκος γνωστοποίησε τη πρόθεσή του για άνοιγμα αρχικά στη κοινωνία και μετέπειτα στη πολιτική σκηνή (αρκετά στελέχη άλλωστε των κεντρώων παρατάξεων έσπευσαν να δηλώσουν τη στήριξή τους). Σε μία περίοδο που το κυβερνών κόμμα χάνει καθημερινά πρώην ψηφοφόρους του, το άνοιγμα στη κοινωνία σίγουρα βρίσκει αρκετά πρόσφορο έδαφος. Η πρώτη κίνηση του Κ.Μητσοτάκη ήταν η σύσταση της ηγετικής του ομάδας. Ένας κεντρώος ψηφοφόρος θα περίμενε να στελεχωθούν οι θέσεις αυτές από μετριοπαθείς πολιτικούς, κυρίως του κεντρώου χώρου. Αντίθετα, βλέπουμε (αναμενόμενο για πολλούς, αφού ήταν ο βασικός του υποστηρικτής στο β΄ γύρο των εσωκομματικών εκλογών) αντιπρόεδρο του κόμματος τον Άδωνι Γεωργιάδη, του οποίου το πολιτικό παρελθόν μάλλον απέχει απ’το χώρο του κέντρου. Στον τομέα της δημόσιας τάξης τοποθετείται ο Μ.Βορίδης, επίσης γνωστός για τις χουντικές εφηβικές προτιμήσεις του, που βέβαια όπως έσπευδε να ενημερώσει ο Άδωνις, ήταν Χουντικός αλλά όχι Ναζί. Τομεάρχης αλληλεγγύης γίνεται η Σ.Βούλτεψη η οποία πρόσφατα κιόλας κατηγόρησε τη κυβέρνηση για την εισροή των προσφύγων εξαιτίας… του νομοσχεδίου που ψηφίστηκε για την ιθαγένεια. Σημείωση: Κατά του συμφώνου συμβίωσης τάχθηκε ο Μ.Βορίδης, ενώ απουσίαζαν ο Α.Γεωργιάδης και η Σ.Βούλτεψη. Συντονιστής της ΟΔΕ μορφωτικών υποθέσεων επιλέγεται ο Θ.Φορτσάκης, γνωστός τόσο για το δημοκρατικό αίσθημα που υπέδειξε όταν απέρριψε το αίτημα συζήτησης με τους εκπροσώπους των φοιτητικών συλλόγων και αποφάσισε την τοποθέτηση ΜΑΤ στις σχολές της Νομικής και της ΑΣΟΕΕ, όσο και για τη πύγμη του στο “ξήλωμα” των φοιτητικών παρατάξεων από τις σχολές, τη στιγμή που ο ίδιος τίθεται επικεφαλής του ψηφοδελτίου Επικρατείας της ΝΔ.
Ας ξεκινήσουμε λοιπόν με τη παραδοχή ότι ο Κυριάκος έχει νέες, μεταρρυθμιστικές ιδέες που θα μπορούσε να εφαρμόσει. Πιστεύει πως θα τα καταφέρει όταν το επιτελείο του (ειδικά σε ευαίσθητους τομείς όπως η παιδεία ή η αλληλεγγύη) αποτελείται από ανθρώπους που οι απόψεις και οι πράξεις τους μάλλον το αντίθετο του εκσυγχρονισμού πρεσβεύουν; Πολιτικές οντότητες που δεν διακατέχονται ούτε από τις στοιχειώδεις αρχές της δημοκρατίας-όταν προτιμούν τη βία έναντι του διαλόγου ή όταν σε μια τόσο κρίσιμη χρονική στιγμή λόγω προσφυγικού τολμάνε να κατηγορήσουν μια κυβερνήση ότι πνίγει παιδάκια και προσκαλεί τους πρόσφυγες… εξαιτίας του νομοσχεδίου που έδωσε την ιθαγένεια στα αλλοδαπά τέκνα που φοιτούν στα ελληνικά ιδρύματα. Δυστυχώς όλα αυτά μάλλον σκοταδισμό παρά εκσυχρονισμό θυμίζουν. Ακόμα και αν ο Κυριάκος έχει πεισθεί για την ικανότητα αυτών των ατόμων, είναι δυνατόν να έχει πεισθεί για την αποδοχή τους από το κοινωνικό σύνολο; Ένας κεντρώος, πρώην ψηφοφόρος Σύριζα, θα εμπιστευόταν τη ψήφο του σε αυτό το επιτελείο; Και άραγε οι φιλελεύθεροι ψηφοφόροι της ΝΔ τί γνώμη έχουν (αν έχουν φυσικά κάποια προσωπική γνώμη) για τις επιλογές του αρχηγού τους; Βέβαια, σε πρόσφατη συνέντευξή του ο κος Μητσοτάκης επισήμανε ότι τις πραγματικές αλλαγές σε επίπεδο προσώπων θα τις δούμε στα ψηφοδέλτια. Οπότε αναμένουμε.
Η έννοια της ανάπτυξης συμβαδίζει με την έννοια του εκσυγχρονισμού. Θα έλεγα πως ο εκσυγχρονισμός είναι η βάση της ανάπτυξης. Όταν μιλάω για εκσυγχρονισμό, αναφέρομαι σε δύο πυλώνες. Ο πρώτος είναι η ενίσχυση της ιδιωτικής πρωτοβουλίας σε μικρομεσαίο επίπεδο και ο δεύτερος ο ερχομός πολυεθνικών ή γενικότερα μεγάλων επενδύσεων. Για τα επιτευχθούν αυτά τα δύο εγχειρήματα υπάρχουν οι εξής προϋποθέσεις: α) η μείωση της σημερινής εξοντωτικής φορολογίας, β) καταπολέμηση της διαφθοράς και ύπαρξη πολιτικής σταθερότητας. Ο Κυριακός Μητσοτάκης παρουσιάζεται εγγυητής και των δύο προυποθέσεων και πυλώνων.
«Με τη φορολογία σκοτώνουν ότι πάει καλά», λέει σήμερα ο Κυριάκος από τη θέση του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Μια αναδρομή όμως στο εγγύς παρελθόν φανερώνει την αντίθεση των πράξεων του ως βασικός υπουργός της κυβέρνησης Σαμαρά, από τις σημερινές του δηλώσεις. Καταρχάς πρέπει να τονίσουμε ότι ο κύριος Μητσοτάκης είναι γνώστης επιχειρηματικών θεμάτων και πολιτικών (έχει διατελέσει τρία χρόνια διευθύνων σύμβουλος της Εθνικής Επιχειρηματικών Συμμετοχών και το 2003 βραβεύτηκε μάλιστα από το World Economic Forum, έχει συμμετάσχει στη Βουλή των Ελλήνων στην επιτροπή παραγωγής και εμπορίου). Άραγε ένας ειδήμων του επιχειρείν, όπως ο ίδιος, δεν έβλεπε την καταστροφή του ιδιωτικού τομέα, που τόσο συμπονάει σήμερα, εξαιτίας των αβάσταχτων φορολογικών μέτρων που και ο ίδιος ψήφισε; Γιατί δεν αντιστάθηκε με έστω και μία αντιπρόταση για μη αύξηση της φορολογίας, στις φοροκαταιγιστικές μεταρρυθμίσεις που η κυβέρνηση του εφήρμοσε; Το αντιεπιχείρημα σε αυτό βέβαια θα μπορούσε να είναι πως ο Κυριάκος τότε δεν ήταν αρχηγός της κυβέρνησης, οπότε το φάσμα των αρμοδιοτήτων ήταν περιορισμένο σε αντίθεση με σήμερα που είναι ο βασικός καθοδηγητής και ρυθμιστής των πολιτικών της ΝΔ.
Ως νέο άτομο που ενδιαφέρεται για το χώρο των επιχειρήσεων, είμαι αρκετά επιφυλακτική σχετικά με το κατά πόσο οι καλοπροαίρετες δηλώσεις του Κυριάκου τελικά θα μετεξελιχθούν σε μείωση της φορολογίας και κατ’επέκταση ανάπτυξη του ιδιωτικού τομέα.
Ας αφήσουμε όμως το θέμα της φορολογίας και ας εξετάσουμε αυτό της διαφθοράς. Δυστυχώς η διαφθορά στην ελληνική κοινωνία είναι συνώνυμη με την ύπαρξή της. Στον ιδιωτικό τομέα, στο δημόσιο τομέα, στις μεταξύ τους συμβάσεις. Δεν θα ήθελα να μακρηγορήσω για τη μικρομεσαία διαφθορά αφενός επειδή θα ξεφύγω από το κεντρικό θέμα αυτού του άρθρου και αφετέρου διότι πιστεύω πως η μικρομεσαία διαφθορά πρώτον είναι απόρροια της μεγάλης (πολιτικής συνήθως) διαφθοράς και δεύτερον μπορεί να μειωθεί δραστικά μόνο μέσω καταπολέμησης της πολιτικής διαφθοράς. Η πάταξη της διαφθοράς απαιτεί πολιτική βούληση την οποία διαθέτει άραγε ο Κυριάκος Μητσοτάκης;
Αν κατατρέξουμε και πάλι στο πρόσφατο παρελθόν, θα δούμε το όνομα του εμπλεκόμενο σε διάφορες υποθέσεις οικονομικών σκανδάλων. Κάποιες φορές εμφανίζεται ως βασικός εμπλεκόμενος ο ίδιος (Siemens) και άλλες οι συνεργάτες του και γενικά πρόσωπα από το στενό πολιτικό του κύκλο. Η υπόθεση της Siemens βρίσκεται ακόμα υπό την εξερεύνηση της ελληνικής δικαιοσύνης, οπότε οποιοδήποτε σχόλιο ή συμπέρασμα θα ήταν αναξιόπιστο. Παρ’όλα αυτά η δικαιοσύνη αποφάνθηκε για τον Σ.Παπασταύρου, ο οποίος τελικώς πλήρωσε το ποσό των 3,5 εκατομμυρίων ευρώ και ήταν στενός συνεργάτης της γυναίκας του (σύμφωνα με την εφημερίδα της κυβέρνησης αρ.φυλλου 4291,8/6/07). Σε πρόσφατη συνέντευξη, η απάντηση του σχετικά με το συγκεκριμένο θέμα ήταν μάλλον απογοητευτική. Ο ίδιος δήλωσε ότι διαχωρίζει τη θέση του από τον Παπασταύρου και χαρακτήρισε ως μια φορολογική εκρεμμότητα το πόσο των 5,5 εκ.ευρώ της λίστας Λαγκάρντ (τη στιγμή που επί κυβέρνησης Σαμαρά απειλούνταν με φυλάκιση οφειλέτες μικροποσών). Τελείωσε τη πρόταση του αναφέροντας πως ο κ.Παπασταύρου από τη πολιτική του θέση βοήθησε τη χώρα. Όλοι οι άνθρωποι κάνουν λάθη, πόσο μάλλον μία πολιτική οντότητα, σε μία χώρα που δυστυχώς τα τελευταία χρόνια έδειξε μεγάλη ανέχεια στα πολιτικά λάθη. Θα μπορούσε ο Κυριάκος να αρκεστεί στο διαχωρισμό της θέσης του από τον κ.Παπασταύρου και να παραδεχτεί τα λάθη που το κόμμα του έχει κάνει. Οποιαδήποτε προσπάθεια συγκάλυψης από την πλευρά του εκτός από επιπόλαια μάλλον άτοπη θα μπορούσε να χαρακτηριστεί.
Τις τελευταίες ημέρες γίνεται λόγος για τη λίστα Μπόργιανς, η όποια περιέχει τα ονόματα 10.000 μεγαλοκαταθετών που έχουν τα χρήματά τους σε ελβετική τράπεζα. Ο Νόμπερτ Βαλτέρ Μπόργιανς σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ δήλωσε ότι προσέφερε επανειλημμένα τη συνεργασία του σε θέματα φορολογικών ελέγχων ήδη από το 2012, στη κυβέρνηση Σαμαρά, χωρίς να υπάρξει ανταπόκριση. Η προσχηματική απάντηση του τότε Έλληνα Πρόξενου στο Ντίσελντορφ, κ. Πλεξίδα, είχε να κάνει με την επιφυλακτικότητά του σχετικά με τη συνεργασία σε επίπεδο κρατιδίου, παρ’όλο που ο ομοσπονδιακός υπουργός Οικονομικών, Βολφγκανγκ Σόιμπλε, είχε ρητά δηλώσει την υποστήριξή του σε μία τέτοια συνεργασία. Ο κύριος Μπόργιανς κάνει ξεκάθαρο πως δεν υπήρχε καμία πολιτική βούληση για συνέχιση της διαδικασίας. Η απάντηση του κ.Μητσοτάκη σε σχετική ερώτηση ήταν μάλλον ελλιπής. Απάντησε κατηγορώντας την σημερινή κυβέρνηση ότι εκμεταλλέυεται το θέμα και συνέχισε λέγοντας ότι η τεχνική βοήθεια δεν θα μπορούσε να έρθει από ένα μικρό κρατίδιο (παρότι αυτό διέθετε σημαντικές πληροφορίες). Πως άραγε μπορεί να πείσει τους ξένους επενδυτές αλλά και τους Έλληνες φορολογούμενους για την αντικατάσταση της διαφθοράς από την αξιοκρατία, ένας πολιτικός που όχι μόνο δεν παραδέχεται τα παρελθοντικά λάθη της παράταξής του, αλλά προσπαθεί και να τα δικαιολογήσει;
Για να καταφέρει ο Κυριάκος τον εκσυγχρονισμό που απεγνωσμένα χρειάζεται η χώρα μας, θα πρέπει να ξεκινήσει από την παράταξη που υπόσχεται αυτόν τον εκσυγχρονισμό. Οι αλλάγες στα στελέχη του κόμματος του πρέπει να είναι σαρωτικές και αποφασιστικές. Ακόμα και αν αυτό προϋποθέτει την δυσαρέσκεια κάποιων τωρινών υποστηρικτών του. Η αλλαγή άλλωστε ποτέ δεν ήταν εύκολη υπόθεση. Επίσης θα πρέπει επιτέλους να κάνει λεπτομερή αξιολόγηση τόσο του κόμματος του όσο και του ιδίου, με όποιο κόστος αυτό συνεπάγεται. Η Ελληνική κοινωνία παρ’όλο που έχει χάσει τη πίστη της στο πολιτικό σύστημα, απέδειξε τα τελευταία χρόνια πως μπορεί να προσαρμοστεί σε καινούργιες για τα δεδομένα της καταστάσεις. Είναι διατεθειμένη να περπατήσει το δύσβατο δρόμο της ανάπτυξης, αρκεί να πειστεί πως αυτή τη φορά είναι όντως ο σωστός. Το μόνο που έχει ανάγκη είναι μια αξιόπιστη πολιτική πυξίδα που οδηγεί σε αυτόν τον προσανατολισμό.
