Αναφερόμενος κάποιος σε μεταρρυθμίσεις για την τριτοβάθμια εκπαίδευση μπορεί να κάνει λόγο είτε για αλλαγές που αφορούν τον τρόπο διδασκαλίας, εκπαίδευσης και αξιολόγησης των φοιτητών είτε σε δομικές αλλαγές που έχουν να κάνουν με τις εγκαταστάσεις και τον τρόπο λειτουργίας των πανεπιστημίων. Στο παρόν άρθρο θα αναφερθούμε και θα αναπτύξουμε ζητήματα που έχουν να κάνουν με τη δεύτερη διάσταση, αυτή των δομικών αλλαγών, και θα προσπαθήσουμε να δώσουμε κάποιες πιθανές προτάσεις που θα συντελούσαν σε αυτές τις αλλαγές.
Σε μια χώρα όπως η Ελλάδα με 11 εκατομμύρια κατοίκους κρίνεται απαράδεκτο να διαθέτει στο εσωτερικό της τόσα πολλά τμήματα ΑΕΙ/ΑΤΕΙ. Η τάση αυτή των πολιτικών της χώρας μας για δημιουργία πανεπιστημιακών τμημάτων σε κάθε περιοχή της χώρας έχει οδηγήσει πρώτον στην συγκέντρωση πολλών τμημάτων με ίδιο γνωστικό αντικείμενο αυξάνοντας κατά αυτό τον τρόπο και το φαινόμενο της ανεργίας, εφόσον είναι αδυνατό όλοι αυτοί οι απόφοιτοι να βρούν δουλειά στο αντικείμενο τους, και δεύτερον στη δημιουργία τμημάτων τα οποία στην ουσία δεν έχουν κάποιο σαφές γνωστικό αντικείμενο και τις περισσότερες φορές γίνονται απλά κέντρα φιλοξενείας των λεγόμενων και ως αιώνιων φοιτητών.
Η απόφαση για τη δημιουργία ή όχι ενός πανεπιστημιακού ιδρύματος θα πρέπει να εξαρτάται από πολλούς και ποικίλους παράγοντες. Πρώτα απ’όλα σε καμία των περιπτώσεων δεν θα πρέπει να πρωτοστατούν τα τοπικά συμφέροντα της περιοχής από όπου κατάγεται κάποιος βουλευτής ή υπουργός. Κύριο μέλημα θα πρέπει να είναι η γρήγορη εύρεση εργασίας από τους αποφοίτους και σε αυτό θα συντελέσει η ανταγωνιστικότητα που το τμήμα θα έχει σε σχέση με τα υπόλοιπα. Επίσης η ύπαρξη ή όχι εγκαταστάσεων για την λειτουργία ενός τμήματος θα πρέπει να αποτελεί έναν πολύ σημαντικό παράγοντα δημιουργίας του ή όχι καθώς και το αντικείμενο της σχολής σε εξάρτηση με την περιοχή θα πρέπει να παίζει πολύ μεγάλο ρόλο.
Εν συνεχεία στην Ελλάδα παρατηρούμε το φαινόμενο της φυγής των νέων με σκοπό να σπουδάσουν σε κάποιο ιδιωτικό πανεπιστήμιο του εξωτερικού, κυρίως σε δημοφιλείς σχολές όπως αυτή της Ιατρικής ή της Νομικής, στην περίπτωση που δεν πετύχουν στις Πανελλαδικές. Γιατί λοιπόν εκεί που στην Ελλάδα υπάρχουν τόσα πολλά δημόσια πανεπιστήμια με τόσες πολλές ελλείψεις να μην λειτουργήσουν και ένα-δύο ιδιωτικά πανεπιστήμια κρατώντας έτσι στην Ελλάδα και τους ίδιους τους φοιτητές και τα χρήματα που θα έδιναν για να σπουδάσουν στο εξωτερικό αλλά προσελκύοντας και φοιτητές από άλλες χώρες;
Στο κομμάτι των ελλείψεων που έχουν τα πανεπιστημιακά ιδρύματα κρίνεται αναγκαία η κατάργηση και συγχώνευση κάποιων τμημάτων. Δεν είναι δυνατόν να υπάρχουν έως και δέκα σχολές με το ίδιο αντικείμενο και να λειτουργούν όλες μαζί σωστά και πλήρως εξοπλισμένες με υλικό αλλά και ανθρώπινο δυναμικό, που δεν είναι μόνο οι καθηγητές αλλά και οι διοικητικοί και λοιποί υπάλληλοι.
Συμπερασματικά λοιπόν ο κορμός της ελληνικής τριτοβάθμιας εκπαίδευσης δεν είναι υγιής. Ακόμα και σε καλύτερη οικονομική κατάσταση να βρισκόταν η χώρα μας η ύπαρξη τόσων τμημάτων ΑΕΙ/ΑΤΕΙ δεν δικαιολογείται. Θα πρέπει να υπάρξει ριζική αναμόρφωση του χάρτη των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων με σκοπό τα νέα τμήματα που θα προκύψουν να είναι υγιή και πλήρως εξοπλισμένα ως προς τη λειτουργία τους. Θα πρέπει να έχουν ως κύριο στοιχείο τον ανταγωνισμό με μεγάλα πανεπιστημιακά ιδρύματα καθώς και τη γρήγορη επαγγελματική αποκατάσταση των αποφοίτων μετά την έξοδο τους από αυτά.
