Η οικονομική κρίση, αν και έφερε αρκετά δεινά, κατάφερε να αναδείξει τα σαθρά θεμέλια, στα οποία στηρίζονταν μέχρι πρότινος οι κοινωνικές δομές καθώς και οι οικονομικές πολιτικές των χωρών, με αποτέλεσμα να δώσει την ευκαιρία στους διαμορφωτές της πολιτικής να κατανοήσουν τη σημασία της επιχειρηματικότητας στην προσπάθεια ανάπτυξης και μεγέθυνσης της οικονομίας. Ορισμένες χώρες είχαν αντιληφθεί από νωρίς τη νέα αυτή πραγματικότητα, δημιουργώντας και βελτιώνοντας τα επιχειρηματικά οικοσυστήματα τους, όπως της Silicon Valley, του Tel Aviv κτλ, από όπου έχουν δημιουργηθεί και χρηματοδοτηθεί οι πιο γνωστές startup παγκοσμίως.
Τι συνέβει όμως με την περίπτωση της Κίνας;
Αν και είναι αναμφισβήτητα η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου, βρίσκεται ακόμη πολύ πίσω στον τομέα της επιχειρηματικότητας. Ορισμένες εταιρείες καινοτόμων επιχειρηματιών όπως του Jack Ma (Alibaba), του Robin Li (Baidu) και του Lei Jun (Xiaomi smartphones), ίσως να αναιρούν την προαναφερθείσα άποψη, δεδομένου ότι είναι εταιρείες παγκοσμίας εμβέλειας, παρόλο αυτά αν συγκρίνουμε τα συγκεκριμένα παραδείγματα αναλογικά με το μέγεθος της οικονομίας ,θα οδηγηθούμε στο συμπέρασμα ότι το επιχειρηματικό οικοσύστημα της Κίνας έχει αρκετό δρόμο ακόμα, προκειμένου να σηματοδοτήσει και να ξεκαθαρίσει ότι η αλλαγή κατεύθυνσης της Κίνας είναι πλέον εμφανής.
Το λάθος της Κίνας ίσως να μπορεί να γίνει περισσότερο εμφανές μέσω της ιστορικής προσέγγισης.
Επί δυναστείας Σονγκ (Βόρειοι Σονγκ:960-1125, Νότιοι Σονγκ:1127-1279) η Κίνα ήταν η κυρίαρχος χώρα στη ναυτιλιακή τεχνολογία, έχοντας αναπτύξει ιστιοφόρα έξι καταρτιών συγκριτικά με τα ευρωπαϊκά πλοία, τα οποία την περίοδο εκείνη χρησιμοποιούσαν μόνο κουπιά.
Το μεγάλο λάθος συνέβει τότε.
Σύμφωνα με τον Fairbank η περίοδος εκείνη είναι η <<μεγαλύτερη εποχή της Κίνας>>. Όμως αντί να την εκμεταλλευτεί και να προσπαθήσει να ισχυροποιήσει τη θέση της κατευθυνόμενη στην ευρωπαϊκή αγορά, κλείστηκε στον εαυτό της θεωρώντας ότι αποτελεί τον τελειότερο πολιτισμό και δεν χρειάζεται να υιοθετήσει ξένες πρακτικές. Όμως, λίγους αιώνες αργότερα άρχισαν να πραγματοποιούνται οι μεγάλες ευρωπαϊκές εφευρέσεις με ίσως πιο σημαντική, όσον αφορά την ναυτιλία, την δημιουργία των ολλανδικών fluyt.
Επίσης, σπουδαίες καινοτομίες επιτεύχθηκαν στον τραπεζικό χώρο, όπως οι έννοιες των τραπεζικών συναλλαγών χωρίς την χρήση μετρητών (Άμστερνταμ), του κλασματικού αποθέματος (Στοκχόλμη), καθώς και του μονοπωλίου των κεντρικών τραπεζών στην έκδοση χαρτονομισμάτων (Αγγλία).
Αν και η συγκεκριμένη ιστορική προσέγγιση φαίνεται ότι δεν σχετίζεται με το σύγχρονο επιχειρηματικό περιβάλλον της Κίνας, παρ’όλα αυτά ίσως να αποτελεί τη ρίζα της αδράνειας της Κίνας στον τομέα αυτό. Το μεν πρώτο παράδειγμα, αυτό της ναυτιλίας, υποδηλώνει τη μεταφορά τεχνογνωσίας και το μεν δεύτερο, δηλαδή ο τραπεζικός τομέας, τα μέσα χρηματοδότησης, παράγοντες οι οποίοι είναι απαραίτητοι και ίσως και οι πιο σημαντικοί στην προσπάθεια ανάπτυξης μιας επιχείρησης .Έτσι, λοιπόν, ο απομονωτισμός της Κίνας συνέβαλε στο να παραχωρήσει το μερίδιο της στην πίτα της οικονομίας, στις ευρωπαϊκές και αμερικάνικες χώρες, αμαχητή.
Παρατηρούμε ότι το φαινόμενο του απομονωτισμού συμβάλλει με αρνητικό τρόπο στην εξέλιξη της οικονομίας, ειδικότερα στην σύγχρονη εποχή όπου παρατηρούνται ραγδαίες αλλαγές σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα, με απότοκο αυτού όσες χώρες ή επιχειρήσεις δεν μπορέσουν να συνειδητοποιήσουν γρήγορα αυτή τη νέα πραγματικότητα να καθυστερούν και να αντικαθίστανται από νέες, οι οποίες επιδεικνύουν μια μεγαλύτερη δυναμική και προσαρμοστικότητα στο νέο περιβάλλον που έχει δημιουργηθεί.
Συνοψίζοντας, η Κίνα αρχίζει να μπαίνει δυναμικά στον τομέα της επιχειρηματικότητας κυρίως λόγω της αλλαγής συμπεριφοράς στον τομέα της εκπαίδευσης, δεδομένου ότι πλέον αρχίζει να δίνεται ιδιαίτερο βάρος στην βελτίωση της. Πλέον όχι μόνο παρουσιάζεται αναδιαμόρφωση του εσωτερικού και εξωτερικού περιβάλλοντος των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων τόσο σε επίπεδο υποδομών όσο και σε επίπεδο εκπαίδευσης, αλλά και ισχυρή παρουσία κινέζων φοιτητών σε πρωτοκλασάτα πανεπιστήμια της Ευρώπης και της Αμερικής, με στόχο την μεταφορά τεχνογνωσίας, η οποία βρίσκεται σε έλλειψη αυτή τη στιγμή στην Κίνα.
Άραγε το παράδειγμα της Κίνας θα αποτελέσει προάγγελο για την Ελλάδα, προκειμένου να αφήσει στο περιθώριο τα σενάρια περί απομονωτισμού από τη διεθνή σκηνή;