Τριτος Πολος: Προυποθεσεις και συνεργασιες

Το καλοκαίρι, συνήθως χαρακτηρίζεται, από την έλλειψη σημαντικών πολιτικών ειδήσεων. Τα ‘’μπάνια του λαού’’ , όπως είχε χαρακτηρίσει εύστοχα την καλοκαιρινή περίοδο στην Ελλάδα ο Ανδρέας Παπανδρέου, αποτελούν μια ευκαιρία να χαλαρώσουμε από τις υποχρεώσεις και τις σκοτούρες του υπόλοιπου έτους, ιδιαίτερα σε εποχές οικονομικής κρίσης. Έτσι τα ΜΜΕ συνήθως περιορίζονται στην προαναγγελία των πολιτικών εξελίξεων που τοποθετούνται από τις αρχές Φθινοπώρου και μετά.

Σε αυτές εντάσσονται και οι  πρωτοβουλίες για την Κεντροαριστερά. Η συζήτηση για το συγκεκριμένο θέμα έχει καταντήσει κουραστική και αδιέξοδη. Όλοι αναγνωρίζουν την ανάγκη συγκρότησης ενός τρίτου, προοδευτικού πόλου που θα αποτελέσει  τη διέξοδο  από  τα ψευδεπίγραφα διλήμματα “ΝΔ –ΣΥΡΙΖΑ” και “μνημόνιο- αντιμνημόνιο”, αλλά όταν φτάνουμε στον τρόπο υλοποίησης του φιλόδοξου αυτού εγχειρήματος,  ο καθένας εκ των πολιτικών φορέων και των παραγόντων του χώρου εκφράζει και μια διαφορετική και στις περισσότερες περιπτώσεις μυωπική άποψη.

Το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών και των αυτοδιοικητικών εκλογών δεν αφήνει περιθώρια για αυταπάτες: Το ΠΑΣΟΚ μέσω της Ελιάς κατάφερε μεν κόντρα στις δημοσκοπήσεις να εξασφαλίσει ένα αξιοπρεπές για τη δεδομένη πολιτική συγκυρία εκλογικό ποσοστό, αλλά σε τίποτα δεν θυμίζει το πάλαι ποτέ κραταιό Κίνημα. Η ΔΗΜΑΡ, μετά από τα συνεχή μπρος – πίσω της ηγεσίας της και τις συνεργασίες με τους πάλαι ποτέ κηπουρούς του ΓΑΠ εξαερώθηκε εκλογικά και το Ποτάμι, αν μπορεί υπό προϋποθέσεις να το τοποθετήσει κανείς στον ευρύτερο κεντροαριστερό χώρο, κατέγραψε ποσοστά αξιοσημείωτα για ένα πρωτοεμφανιζόμενο κόμμα αλλά σαφώς χαμηλότερα του αναμενόμενου, παρά την υπερπροβολή που έτυχε από τα ΜΜΕ και τη γενικότερη πολιτική ασάφεια του λόγου του που σε συνδυασμό με την παρουσία ενός δημοφιλούς αρχηγού άνοιγε τις πόρτες σε ευρύτερα ακροατήρια. Ο ΣΥΡΙΖΑ πάλι που θεωρητικά αποτελεί τον βασικό προορισμό ψηφοφόρων του χώρου που δεν επιλέγουν την αποχή ή το λευκό/άκυρο,  κατέγραψε ποσοστά χαμηλότερα σε απόλυτους αριθμούς από τις βουλευτικές εκλογές του 2012. Επίσης το ποσοστό αυτών που επέλεξαν να απέχουν της εκλογικής διαδικασίας ήταν πολύ υψηλό. Στις αυτοδιοικητικές εκλογές πάλι οι προερχόμενοι από τον χώρο υποψήφιοι κατέγραψαν νίκες με πιο σημαντικές αυτές σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.

Ποιο είναι το επόμενο βήμα λοιπόν, δεδομένου ότι αποδεικνύεται ότι υπάρχει ζωικός χώρος για την ανάπτυξη ενός τρίτου πόλου αλλά οι ψηφοφόροι δεν πείθονται από τους υπάρχοντες σχηματισμούς, ενώ απουσιάζουν και οι ηγετικές φυσιογνωμίες του παρελθόντος που θα μπορούσαν να συσπειρώσουν μεγάλα τμήμα της κοινωνίας;

Πρώτα από όλα χρειάζεται να κατανοήσουμε ότι οι εποχές που τα κόμματα έπαιρναν 40+% έχουν παρέλθει. Όταν ο καχεκτικός δικομματισμός  ΝΔ –ΣΥΡΙΖΑ δεν καταφέρνει αθροιστικά να εκφράσει ούτε 50% της ελληνικής κοινωνίας αντιλαμβάνεται κανείς ότι οι εποχές που τα δύο κόμματα εξουσία συσπείρωναν συνολικά 8 στους 10 Έλληνες είναι πλέον μακρινή ανάμνηση. Επομένως είναι απαραίτητες οι συνεργασίες τόσο για να υπάρξει ένα κοινό προοδευτικό σχήμα όσο και για να κυβερνηθεί ο τόπος.

Ο διάλογος στον χώρο της κεντροαριστεράς, καταρχήν θα πρέπει να γίνει σε επίπεδο πολιτικών αρχών. Χρειάζεται μια συμφωνία πάνω σε ένα σχέδιο, ρεαλιστικό, τόσο για την παράταξη όσο και για τον τόπο. Μια συμφωνία όλων των εμπλεκομένων που θα αποτελέσει και πολιτική πυξίδα για ενδεχόμενη κυβερνητική συνεργασία με άλλους χώρους. Που θα αναφέρεται ξεκάθαρα σε βασικά πολιτικά ζητήματα όπως η σχέση της χώρας με την Ευρωπαϊκή Ένωση, και η θέση της στο κοινό νόμισμα. Που θα προσδιορίζει τις βασικές αρχές σε θέματα όπως το μέγεθος και η λειτουργία του δημοσίου τομέα, η ανάπτυξη, η ανταγωνιστικότητα και οι επενδύσεις, η εκπαίδευση, η σχέση κράτους εκκλησίας και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Σε τελική ανάλυση μια πολιτική πλατφόρμα που να απαντάει στο ερώτημα του μέσου ψηφοφόρου “γιατί να σας ψηφίσω;” Όσο σε επίπεδο οικονομικής πολιτικής ο προοδευτικός χώρος σύρεται πίσω από τη Δεξιά και σε κοινωνικά ζητήματα πίσω από τη Αριστερά, εκλείπει ο λόγος ύπαρξης του. Όσο περιορίζεται σε ελιτίστικες αναλύσεις που δεν πιάνουν τον παλμό της κοινωνίας και όσο ο διάλογος γίνεται σε κλειστά σουαρέ άχρωμων και άγευστων παραγοντίσκων δεν έχει μέλλον. Αυτό που λείπει αυτή τη στιγμή είναι οι ξεκάθαρες πολιτικές θέσεις για τα μεγάλα ζητήματα και το ρεαλιστικό σχέδιο εξόδου από την κρίση. Αυτό λοιπόν οφείλει ένας νέος πολιτικός σχηματισμός να δώσει στον λαό.

Από εκεί και πέρα, αν υπάρξει συμφωνία σε επίπεδο αρχών θα πρέπει να προσδιοριστεί και το οργανωτικό κομμάτι της υπόθεσης. Επί του παρόντος, δεν υπάρχουν οι συνθήκες δημιουργίας καινούργιου κόμματος με την αυτοδιάλυση των παλαιοτέρων . Ίσα –ίσα μια τέτοια συζήτηση τορπιλίζει το όλο εγχείρημα καθώς γίνεται όπλο στα χέρια εκείνων που βάζουν προσκόμματα προσπαθώντας δήθεν να διαφυλάξουν τα ιερά και τα όσια της παράταξης αλλά επί της ουσίας να επιβιώσουν πολιτικά οι ίδιοι και οι προσωπικοί τους στρατοί. Ηγεμονισμοί δεν χωρούν εδώ αλλά δεν μπορούμε να παραβλέπουμε και του συσχετισμούς: Το ΠΑΣΟΚ, με όσα αρνητικά μπορεί να του προσάψει κανείς και με όσα θετικά μπορεί να του πιστώσει, είναι αυτή τη στιγμή ο  μεγαλύτερος πολιτικός φορέας του χώρου. Τόσο εκλογικά όσο και σε επίπεδο κυβερνητικής εμπειρίας και  οργανωτικού σχεδιασμού. Επίσης είναι το μόνο που μπορεί να απευθυνθεί στο συναίσθημα των πολιτών. Καλά και αναγκαία τα social media, οι εκδρομές, τα φυλλάδια- τασάκια για την παραλία, οι παρουσιάσεις βιβλίων, οι όμιλοι προβληματισμού κλπ αλλά  εκλογές δεν γίνονται και δεν κερδίζονται μόνο με αυτόν τον τρόπο. Από εκεί και πέρα σαφώς και πρέπει να γίνουν σεβαστά όλα τα πρόσωπα και τα σχήματα του χώρου καθώς η ΔΗΜΑΡ έχει αξιόλογα στελέχη ενώ η δυναμική του Ποταμιού μπορεί να αξιοποιηθεί εφόσον ο Θεοδωράκης ξεκαθαρίσει επιτέλους που ανήκει το κόμμα του. Υπάρχουν επίσης αξιόλογα πρόσωπα και κινήσεις στον ευρύτερο σοσιαλδημοκρατικό χώρο όπως και στην Ανανεωτική Αριστερά που μπορούν και πρέπει να ενεργοποιηθούν και να αξιοποιηθούν.

Και φυσικά πρέπει να ξεκαθαρίσει ο νέος αυτός φορέας αν υπάρξει με ποιους συνεργάζεται και ποιους αφήνει. Αυτή τη στιγμή για να είμαστε ρεαλιστές οι επιλογές είναι δύο: ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ. Μπορεί και κάτω από ποιες συνθήκες ο τρίτος πόλος να συνεργαστεί με τον καθένα από αυτούς του δύο; Πρέπει να υπάρξει σαφής προσδιορισμός των απαρέγκλιτων αρχών που θα τίθεντο σε μια ενδεχόμενη προγραμματική  συμφωνία και θα εξασφάλιζαν το προοδευτικό πρόσημο αυτής και το ευρωπαϊκό προσανατολισμό της χώρας – τίποτα λιγότερο και τίποτα περισσότερο.

Οι καιροί ου μενετοί.  Χώρος για κάτι και καινούργιο υπάρχει. Διάθεση και όραμα;