Η σχέση μεταξύ παιδεραστίας-Βατικανού και Καθολικής Εκκλησίας γενικότερα, δεν είναι τωρινή υπόθεση. Η δικαιοσύνη έχει επεξεργαστεί χιλιάδες τέτοιες υποθέσεις και έχουν γνωστοποιηθεί ακόμα περισσότερες ομολογίες, οι οποίες είτε λόγω χρόνου παραγραφής του αδικήματος είτε λόγω προχωρημένης ηλικίας του κληρικού υπαίτιου δεν έφτασαν ποτέ στις δικαστικές αίθουσες. Η στάση του Βατικανού μέχρι το 2013 και την εκλογή του νέου Πάπα Φραγκίσκου, διέπεται από μια αίσθηση αδιαφορίας που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί αν όχι συγκαλυπτική, ύποπτη.
Πρόσφατα ο Καρδινάλιος George Pell, Υπουργός Οικονομικών του Βατικανού, ομολόγησε ότι η Καθολική Εκκλησία προτίμησε να διασφαλίσει τη φήμη της παρά να βοηθήσει τα παιδιά-θύματα σεξουαλικής κακοποίησης από κληρικούς, χαρακτηρίζοντας αδικαιολόγητη τη στάση της. Συνέχισε λέγοντας πως η Καθολική Εκκλησία θα προσπαθήσει να διορθώσει τα τεράστια λάθη του παρελθόντος και να αποκατασταθεί στα μάτια των απογοητευμένων, από αυτήν, ανθρώπων. Με αφορμή τις δηλώσεις του, ας κάνουμε μια αναδρομή στις πολυάριθμες υποθέσεις βιασμών ανηλίκων από κληρικούς του Βατικανού.
Μεταξύ 2001-2010 έχουν εκδικαστεί 3.000 υποθέσεις παιδεραστίας, από την Δικαιοσύνη του Βατικανού, οι οποίες αφορούν τα τελευταία 50 χρόνια σύμφωνα με τον εισαγγελέα των Καρδιναλίων Charles Scicluna. Επίσης ανέφερε πως η πλειονότητα των περιστατικών σχετίζεται με εφηβοφιλία, δηλαδή έλξη για εφήβους (60%), ενώ ακολουθούν οι σεξουαλικές παρενοχλήσεις ετερόφυλων (30%) και ένα 10% σχετίζεται με κακοποίηση αγοριών που δεν έχουν φτάσει στην εφηβική ηλικία.
Ένα ρεπορτάζ από το πρακτορείο Associated Press ανέφερε πως κατά το διάστημα 2011-2012 είχαν υποβληθεί σε τιμωρία για παιδεραστία 384 μέλη του κλήρου. Αν και ο εκπρόσωπος τύπου του Βατικανού στην αρχή διέψευσε την είδηση, στη συνέχεια παραδέχτηκε ότι το ρεπορτάζ είναι σωστό. «Το 2012 ήταν περίπου 100 και το 2011 περίπου 300», δήλωσε.
Μία υπόθεση που είχε προκαλέσει θόρυβο το 2010, σχετίζονταν με τον Ernesto Garcia-Rubio, κληρικό σε ενορία της Κούβας, ο οποίος εκδιώχθηκε λόγω «ανήθικης συμπεριφοράς» από την Κούβα και κατέφυγε στο Μαιάμι, όπου και συνέχισε να ασκεί το επάγγελμά του. Ένα άτομο που θέλησε να παραμείνει ανώνυμο κατήγγειλε ότι υπέστη σεξουαλική κακοποίηση από τον ιερέα, μεταξύ 1985-1987, οπότε και εκκλησιάζονταν στη συγκεκριμένη ενορία. Η δικηγόρος του θύματος, που ήταν δικηγόρος πέντε ακόμα ατόμων που επίσης κατήγγειλαν ότι έχουν παρενοχληθεί από τον κληρικό, υποστήριξε ότι ο εκπρόσωπος του Βατικανού στις ΗΠΑ ζήτησε από την Εκκλησία του Μαϊάμι να συγκαλύψει την υπόθεση. Η απάντηση του Βατικανού ήταν ότι ο τότε Πάπας Βενέδικτος δε γνώριζε τις λεπτομέρειες των υποθέσεων και έκανε ότι καλύτερο δυνατό για την τιμωρία των κληρικών παιδόφιλων. Πρέπει να αναφερθεί δε, ότι το 80% των καταγγελιών κακοποίησης παιδιών προέρχεται από τις ΗΠΑ (2003-2004).
Πως τιμωρούνται όμως οι παιδεραστές (κληρικοί);
Βασικό θεσμικό ρόλο στην απόδοση τιμωρίας των παραβατικών κληρικών έχει το «Συμβούλιο για την ορθότητα της Πίστεως» (του οποίου επικεφαλής ήταν ο προηγούμενος Πάπας Βενέδικτος ΙΣΤ’ από το 1981 έως το 2000). Το συμβούλιο είναι αρμόδιο για την επιβολή ποινών, ακόμα και καθαίρεση του αξιώματος των κληρικών που έχουν προβεί σε παραβατικές συμπεριφορές. Παρ’όλα αυτά, σύμφωνα πάλι με τον Charles Scicluna, το μεγαλύτερο ποσοστό των υποθέσεων (60%) δεν καταλήγει στο δικαστήριο λόγω προχωρημένης ηλικίας των κληρικών. Βέβαια λαμβάνονται κάποια πειθαρχικά μέτρα, όπως η υποχρέωση της μετάνοιας καθ’όλη την μετέπειτα ζωή τους ή η απαγόρευση της τέλεσης λειτουργίας σε δημόσιο χώρο. Στις πολύ σοβαρές περιπτώσεις ο ένοχος παύεται των καθηκόντων του.
Οι ποινές για τη τέλεση αποπλάνησης ανηλίκων υπάγονται στην νομοθετική ευχέρεια κάθε κράτους.
Σημείωση: Σύμφωνα με το Ελληνικό Ποινικό Δίκαιο (άρθρο 339), όποιος ασελγεί σε πρόσωπο νεότερο από 15 ετών τιμωρείται α) με κάθειρξη τουλάχιστον 10 ετών, αν ο παθών δεν έχει συμπληρώσει τα δώδεκα έτη, β) με κάθειρξη μέχρι 10 ετών, αν ο παθών συμπλήρωσε τα δώδεκα αλλά όχι τα δεκατέσσερα έτη και γ) με φυλάκιση τουλάχιστον 2 ετών, αν ο παθών είναι μεταξύ δεκατεσσάρων και δεκαπέντε ετών.
Η φυλάκιση που προβλέπει το ποινικό δίκαιο για περιπτώσεις παιδοφιλίας ήταν άγνωστη για τους κληρικούς του Βατικανού. Η τιμωρία τους περιορίζονταν στη παύση κάποιων εκκλησιαστικών τους ενεργειών ή την άρση του αξιώματός τους. Επίσης σε ορισμένες περιπτώσεις, τη χρηματική ικανοποίηση του θύματος.
Πάντως το φαινόμενο της παιδοφιλίας έχει κοστίσει ακριβά στην Καθολική Εκκλησία. Σύμφωνα με τον Donald Cozzens (κληρικό και Επίκουρο καθηγητή του καθολικού John Carroll University) η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία έχει ξοδέψει μισό δισεκατομμύριο δολάρια σε νομικά έξοδα και χρηματικές ποινές μέχρι το τέλος της δεκαετίας του 90’. Το ποσό αυτό προσέγγισε το ένα δισεκατομμύριο μέχρι το 2002. 615 εκατομμύρια δαπανήθηκαν μόνο κατά τη διάρκεια του 2007 σε υποθέσεις σεξουαλικής κακοποίησης.
Γενικά η περίοδος θητείας του Βενέδικτου ΙΣΤ’ ως Πάπα (2005-2013), δεν προσέφερε καμία θετική εξέλιξη στην εξάλειψη και τιμωρία της παιδεραστίας. Αντίθετα, ο τωρινός (από το 2013) Πάπας, Φραγκίσκος, φάνηκε αποφασισμένος να απαλλάξει την Καθολική Εκκλησία από τους παιδόφιλους κληρικούς. «Σύμφωνα με τα στοιχεία μας, όπως μου λένε συνεργάτες μου, υπολογίζεται ότι το 2% των καθολικών κληρικών είναι παιδεραστές», είχε τονίσει ο Πάπας Φραγκίσκος. «Στο 2% αυτό, όμως, υπάρχουν επίσκοποι, ακόμη και καρδινάλιοι. Πρόκειται για ένα στοιχείο το οποίο δεν με καθησυχάζει, κάθε άλλο», πρόσθεσε. Μάλιστα, έχει χαρακτηρίσει την παιδεραστία «λατρεία του Σατανά» και την έχει παρομοιάσει με τη λέπρα.
Πέρα από τις δηλώσεις του, ανατρεπτικό και πρωτοφανές γεγονός στα χρονικά της Αγίας Έδρας είναι η σύλληψη του Πολωνού αρχιεπισκόπου, Józef Wesołowski, ο οποίος κατηγορούνταν για ασέλγεια ανηλίκων στον Άγιο Δομίνικο, όπου ήταν διπλωματικός εκπρόσωπος του Βατικανού. Η δίκη ξεκίνησε στις 11/7/15 εν απουσία του, αφού ο ίδιος εισήχθη στο νοσοκομείο μία μέρα πριν, όπου και απεβίωσε ενάμιση μήνα μετά. Ο θάνατος του ήταν αποθαρρυντικός για το ξεκουκούλωμα του κυκλώματος παιδεραστίας που λαμβάνει χώρα στους κόλπους της Καθολικής Εκκλησίας.